کدام چپ؟ / بهزاد کریمی

مجموعه پرسش هایی که “نادر عصاره” پیرامون نیاز جامعه ما به چپ و نیرومندی آن، و نیز چیستی عمومی چپ و نحله های مشخص آن با علاقمندان این انتخاب اجتماعی در میان گذاشته است، تا همین جا پاسخ های روشنگرانه ایی همراه داشته که جای خرسندی دارد. این تلاش ها اما مفیدتر خواهد افتاد هرگاه که، ادامه بحث بر پایه تکمیل مباحث صورت گیرد و هر نوشته تازه، بیشتر به ناگفته ها و نکات تازه بپردازد.”ف. تابان” کار خوبی کرد که با استناد به نوشته “سهراب مبشری” خود را بی نیاز از پرداختن به موضوع ضرورت حضور نیرومند چپ در جامعه ما دانست؛ چرا که آن نوشته توانسته بود حق مطلب در آن زمینه را خوب ادا کند. خود او نیز البته مرا از پرداختن به یک نکته کلیدی در این بحث معاف کرده است؛ آنجا که بدرستی می گوید چپ هر آن کسی است که خود را چپ می داند و با تدقیق بجای بعضی از کامنت نویسان نوشته او، هر آنکسی که در سمتگیری های عمومی چپ عمل می کند. اما هر اندازه هم که از واقعیت تنوع در میان خود چپ، ناگزیری این رنگارنگی و نیز لزوم رعایت اصل محوری تعلق به جبهه اجتماعی چپ در برابر جبهه راست اجتماعی سخن بگوئیم، در نهایت باز باید روشن کرد که خود به کدام گرایش از چپ تعلق داریم. کوشش من در این جهت است. ادامه خواندن Continue reading

چپِ دگر در برابر سه پرسش بنیادین / شیدان وثیق

سهمیه‌ی به پروژه شکل‌دهی «تشکل بزرگ چپ»
چپِ دگر  در برابر سه پرسش بنیادین

متن کوتاه زیر را به مناسبت «کنفرانس برای شکل‌دهی تشکل بزرگ چپ» در ۴ فوریه ۲۰۱۲ در کلن تهیه کرده بودم که فرصتِ طرح آن‌ را نیافتم. اکنون، با انتشار فراخوان برای مشارکت در روند شکل‏ دهی تشکل بزرگ چپ و آغاز فرایند گقتگو‌ها برای شکل‌دهی وحدت نیروها و فعالان وفادار به چپ سوسیالیستی و ایده‌ی رهایی، این گفتار ناخوانده را با اصلاحات و تغییرات و اضافاتی در اختیار تارنمایی که بدین منظور ایجاد شده است قرار می‌دهم، با این امید که سهمیه‌ای تأمل‌برانگیز در این راه به شمار رود. ادامه خواندن Continue reading


چپ ایران و ارزیابی نادرست از یک شکست تاریخی / م. چشمه

سخن ناروائی نیست اگر گفته شود که چپ ایران علیرغم فداکاریها و قربانیان زیاد، و البته پاره ای دستاوردها، در طی یک قرن گذشته در عرصه سیاست ایران آنچنان تأثیر مثبتی نداشته است. این چپ در مواردی دچار اشتباهات استراتژیک شده و اکنون نیز بصورت اردوگاهی نامتجانس و پراکنده عملاً نه تنها در رهبری جنبش آزادیبخش مردم ایران قرار ندارد، بلکه کاملاً توسط نحله های دیگر سیاسی تحت الشعاع قرار گرفته است. به باور من عامل اصلی نابسامانی اردوگاه چپ عدم ارزیابی صحیح از شکست ایدئولوژیک تاریخی آنست. ادامه خواندن Continue reading


چپ: گذشته و آینده / احمد هاشمی

شکی در این نیست که چپ در ایران و جهان در بحران به سر می برد برای آسیب شناسی این بحران باید پاسخ مناسبی برای این سوال ها پیدا نمود:
نقاط ضعف چپ ها چه بوده و کدامیک از آنها هنوزبه قوت خود باقی است؟
نقاط قوت چپ ها چه بوده و کدامیک از آنها در شرایط کنونی اعتبار خود را حفظ نموده اند؟
این سوال امروزه چه کسی چپ تلقی می شود ؟ سوالی است که پاسخ به آن در عین سادگی بسیار دشوار است.
پاسخ ساده آن این است کسی که به زندگی بهتر برای همه تا آنجا که ممکن است، برابری مردم و زندگی عادلانه برای همه ، اعتقاد دارد چپ است. اما پیچیدگی و بغرنجی سیٔوال در این است که چگونه می شود همه آنها را محقق نمود؟ ادامه خواندن Continue reading


مشاهده چپ از دریچه تئوریک – تاریخی / فریبرز ستاری

نخست تشکر دو وجهی و توصیه ای را مطرح می کنم . وجهی از تشکر بخاطر فراخواندن خوانندگان علاقه مند به مسائل چپ می باشد . وجه دوم طرح موضوع بنیادین بوده که قرار است در پرتو مشارکت فعالین سیاسی و علاقه مندان مسائل چپ ایران مورد پردازش قرار گیرند . اما توصیه ام بر این است که این بار نیز نظیر گذشته موضوعی اساسی در دستور ارزیابی قرار گیرد .ولی بلافاصله اهمیت موضوع تحت الشعاع رویدادی قرار گرفته و بررسی مزبور به بایگانی سپرده شود . ادامه خواندن Continue reading

چپ آن است که خود می گوید!/ ف. تابان

اگر بتوانیم خود را از «گفتمان من» نجات دهیم و یا دست کم آن را تا حدودی تعدیل و تضعیف کنیم، آن گاه در خواهیم یافت که «گفتمان مشترک» بین ما چپ ها بیش از آن است که غالبا به آن توجه می کنیم. در اینجا من «گفتمان کلان» یا همان «گفتمان سوسیالیستی» را مدنظر دارم. نباید تاکتیک های معین و روزانه و یا حتی میان مدت سیاسی را با این گفتمان کلان یکی کرد

«افول گفتمان چپ» در کشور ما و در سطح جهانی امری واقع شده و مورد توافق است که احتیاج به بحث ندارد. آن چه احتیاج به گفتگو پیرامون آن هست، چگونگی برخورد ما با شکست ها و ناکامی های چپ در چند دهه ی اخیر است که می تواند راه ما را برای آینده تا حدودی روشن کند.
در این زمینه چند نوع برخورد و جریان قابل ملاحظه است. ادامه خواندن Continue reading


فولِ «گفتمانِ چپ» در ایران / رضا پرچی زاده

حدود یک سالِ پیش در گفتگویی خصوصی با دوستی از چپی های قدیم به ایشان گفتم که «گفتمانِ چپ» (Discourse of the Left)، علی رغمِ تمامِ پتانسیل های مثبتِ آن، مدتهاست که در عرصه سیاسی/اجتماعیِ ایران به محاق رفته، و بدین ترتیب جامعه را از مزایای ممکنِ خود محروم کرده – که به نظر من یکی از دلایلِ اصلیِ وضعیتِ نا-به-سامانِ حاضر در مملکتِ ایران می باشد؛ فلذا باید این گفتمان را در ایران «نو» کرد. از قضا ایشان هم با من موافق بود و از این پیشنهاد استقبال کرد. با این وجود، این اشتیاقِ ما به تلاش برای نو کردنِ گفتمانِ چپ در ایران در حدِ همان موافقت مان در جریانِ آن گفتگوی خصوصی باقی ماند؛ چرا که در سالی که در پی آمد بنده به ناگزیر درگیرِ مسائلِ دیگری در صحنه سیاسیِ ایران شدم که مرا از تمرکز بر روی گفتمانِ چپ بازداشت، و به قول سعدی: «دریغا که مشغولِ باطل شدیم/ز حق دور ماندیم و غافل شدیم!» ادامه خواندن Continue reading


چپ در صحنه/ کمال اطهاری

موضوع این یادداشت دعوت به مطالعه تجربه ی کشور برزیل برای یافتن راهبردهای توسعه ی اجتماعی و سیاسی کشور خودمان است. چرا که گذشته از نقاط ضعفی که بی­شک در آن وجود دارد،  اکنون برزیل مشخصات پایه‌ی یگ الگوی توسعه ای را- از وجوه مختلف اقتصادی، اجتماعی و سیاسی – در مقایسه با دیگر کشورهای جهان دارد. چرا که می­دانیم برزیل در زمان بحران اقتصادی کنونی جهانی بیشترین رشد اقتصادی را داشته و اکنون در کنار چین و هند جزو قدرت­های درجه اول اقتصادی جهان محسوب می­شود. از سوی دیگر، از لحاظ اجتماعی نیز توانسته مقولات نوینی رامانند «حق به شهر» به حقوق اجتماعی خود در قانون اساسی بیفزاید.  همچنین می­توان به معرفی شهر سبز «کوریچیبا» اشاره کرد و یا سامان‌دهی و تواناسازی سکونت گاه های غیر رسمی در چارچوب «بودجه­ریزی مشارکتی»، که همگی مانند حق به شهر  در اسناد سازمان­های بین المللی الگوبرداری شده است، ادامه خواندن Continue reading


جایگاه چپ در جامعه و سیاست ایران / سهراب مبشری

تلاش سازمان اتحاد فداییان برای گشودن باب مباحثی درباره جایگاه چپ در جامعه و سیاست ایران، با ارزش است. شما پرسشهایی در دو دسته طرح کرده اید که من ترجیح می دهم به برخی از پرسشهای دسته نخست پیرامون گفتمان چپ بپردازم. از نظر من این بحث مقدم است بر دسته دیگر پرسش ها که به راه حل های عملی غلبه بر پراکندگی سازمانی چپ ایران مربوط می شود. پراکندگی سازمانی، معلول ناروشنی چهره چپ است. ادامه خواندن Continue reading


مقالاتی در باره چپ ایران/ نادر عصاره

هر نیروی سیاسی را مفاهیم، ارزش ها، ارزیابی ها و چشم انداز، اهداف، روش ها، تشکل و اقدامات اصلی آن تعریف می کند. گفتمان آن نیرو همگرائی میان افراد و احاد خود را ایجاد و اتحاد آن، آن را به نیروی تحول سیاسی تبدیل می کند. چپ ایران، و مشخصا گرایشی از چپ که تحول دموکراتیک در ایران را امر مقدم می داند، بعنوان یک جمع، در مقولات نامبرده ناروشنی و اختلاف دارد. همین چپ، به اشکال مختلف سازمان، گروه، محفل و افراد فعالیت می کند ولی در کل و جز به درجات مختلف پراکنده است. گفتمان مشترک و مورد قبول جمعی چپ دموکرات ایران شناخته شده نیست. بعلاوه علیرغم انرژی و تلاش، پروژه سیاسی و اراده آن، به حد لازم پیدا نیست و برآمد نمی کند. ادامه خواندن Continue reading